The Art of Dramatic Writing le Lajos Egri

Tá beagán ráite i mórán focal ag Egri anseo. Dar leis go dteastaíonn premise nó réamhleagan d'aon phíosa drámaíochta, agus is dócha, uaidh sin, ó aon phíosa ealaíne ar bith. Ní mé an fíre é seo i gcás na hamharclannaíochta ná aon fhoirm eile ach is cinnte go gcuireann sé an cás go deas láidir. Tugann sé solaid an fhir atá ag obair is ag luain gan aon sprioc roimhe agus ceann an fhir atá ag rith thart i ndiaidh a chinn roimhe is deir sé go samhlófaí gealtachas leo mura mbeadh sprioc sainithe acu. Shamhlófaí cinnte. Fiafraíonn sé dínn ar bhealach, cad is cúis leis an ealaín? Cuireann d'fhainic orainn, leis, cúis a bheith léi.

Is breá liom an anailís aige a bhaineann siar an chaint agus cur síos néalmhar go bhfeictear bunús na ndrámaí. Braithim gur trua nár shuimigh sé King Lear mar "all that glisters is not gold", níor thapaigh sé an deis

Ní leor smaoineamh nó suíomh deir sé linn mar nach féidir dráma fada a chur ag snámh orthu sin amháin. Tugann réamhleagan doimhne do phíosaí is cinnte ach táim cinnte gur iomaí scríbhneoir a chur píosaí maithe díobh gan réamhleagan Egri mar atá leagtha amach anseo acu.

Ní leor mothúchán chomh maith deir sé, is dócha gur fíor seo, ach ar bhealach meascann 'réamhleagan' Egri leis an spreagadh i gcarachtair. Caithfidh spreagadh a bheith i ngach duine, níor ghá go mbeadh sé soiléir don léitheoir i gcónaí ach ba chóir go mbeadh sé ann agus é ag imirt tionchar ar ghluaiseacht an charachtair tríd an bpíosa, ar bhealach is amhlaidh is fearr é má tá an léitheoir dall air nó ar chuid de.

Teastaíonn sprioc uait deir sé linn, ceaichtín beag morálta nach mór nó go bhféadfá do dhráma a shuimiú i seanfhocal mar atá déanta aige. Tugann sé liosta dúinn a chuirfeadh seanfhocail na Gaeilge i gcuimhne do dhuine. Deir sé linn gur gá creidiúint sa téis nó sa réamhleagan. Arbh fhéidir gan creidiúint sa rud a scríobhann tú? Maidir le scéal an Diamond Necklace tugann sé cleas coitianta chun cuimhne, is é sin do chuid carachtar a bhrú trí pheannaid agus thiaráil le ceacht a mhúineadh dóibh, agus sa tslí sin don léitheoir.

Bhaineas sult ar leith as an gcaoi ar thug sé faoi thógáil scéal cúlra agus bóthar carachtrachta a leanúint. Measaim go seasfaidh seo liom in aon phíosa a bhreacfaidh mé feasta.