Maidir le David Mamet agus Robert McKee

Maidir le A Letter from David Mamet to the Writers of The Unit agus The Real McKee Lessons of a screenwriting guru. Le Ian Parker sa New Yorker

Deir Mamet leo gur gá trí cheist a fhreagairt

1. Cad atá ó na carachtair?

2. Cad a tharlóidh mura bhfaigheann siad é?

3. Cén fáth go bhfuil sin ag tarlú anois?

Ag breathnú ar shraitheanna agus scannáin le cúpla lá dom feictear gur minic nach dtarlaíonn seo go rómhór sna foirmeacha sin atá bunaithe ar phlota i gcomórtas leis an píosaí sin scríbhneoireachta atá dírithe ar charachtracht agus atá níos ardintleachtaí.

Deir sé leo, ann, gur chóir eolas a choinneáil siar, is gur chóir don spreagadh ag carachtair a bheith ar an eolas ag an scríbhneoir, cé go bhfuil seans nach roinnfí leis an lucht féachana ariamh é. Comhairlíonn gan beirt charachtar a bheith ag caint faoin tríú duine a bheith againn-  cacamas atá ina leithéid dar leis.

Caithfear cinntiú gur rud físiúil atá á dhéanamh, is féidir cur síos a dhéanamh ar a bhfuil ar bun ag na carachtair lena lámha. Bímse ag scríobh sceitsí gairide don raidió agus tá an cur chuige seo an-éagsúil, bíonn ort rudaí a chur in iúl trí fhuaimeanna uaireanta nó trí mhíniú agus is deacair an set-up a dhéanamh go caolchúiseach mura bhfuil ach 35 soicind agat don sceitse. Don teilí is féidir a mhionsonrú go díreach a bhfuil ar bun acu.

Ba chóir a fhaifraí díot féin an bhfuil an radharc drámata agus an gcuireann sé an plota chun tosaigh. Comhairle é seo atá feicthe cheana áit éigin(againn?) ach ní cuimhin liom go díreach!

drama vs non drama - aon radharc nach bhfuil drámaíocht ann baintear é.

Is léir go mbíonn lucht an stáisiúin ag tathaint air rudaí a mhíniú, ach dar leis go millfeadh soiléiriú mar seo carachtair.

Agus daoine ag tosú amach, is dócha gur gá na radharcanna a scríobh leis an scéal a thuiscint agus ansin na radharcanna sin nach bhfuil drámaíocht iontu a bhaint. Ba chóir go mbeadh an lucht féachana ag dúil go mór lena dtarlóidh. Is ionann na mínithe "as you know" sin agus seafóid, ná déantar iad.

Tá scéal Robert McKee suimiúil agus is léir go bhfuil an-tuiscint aige ar cad is scéal maith ann agus conas é a spíonadh i mbealach a spreagfaidh suim. Cloistear a chomhairle ann ar céard is scéinséir ann ach feictear go bhfuil sé taobh le seifteanna. Taitníonn scéinséirí liom agus maidir le Robert McKee mar charachtar is léir gur seift é féin fiú amháin, agus seift sách suarach leis, an té nach bhfuil dírithe ar airgead ach ata tar éis an tsaoil, an saineolaí nár éirigh lena chuid scripteanna féin riamh.

Tá an drochthréith seo faoin scríbhneoireacht agus gur airgead bun agus barr an scéil le brath ar chomhairle Mamet chomh maith, agus nuair a fuaireas roinnt amach faoina chuid polaitíochta féin chuaigh sé dian orm éisteacht leis dá fheabhas an chomhairle(is Síonaí neamhcheisteach é)

Maidir le McKee insíonn sé an fhírinne le daoine, mura bhfuil an tallann acu níl sé acu, ní chuireann sé fiacail ann ach is ga cuimhneamh go mbaineann daoine taitneamh as a chúrsaí mar chaitheamh aimsire iontu féin. Is geall le monarcha scéalaíochta, scríbhneoireacht don scáileán atá ina chúrsa, a bhfuil 40,000 míle duine tar éis freastal air deirtear. Samhlaigh an t-airgead atá déanta aige as! (cosnaíonn an cúrsa suas le €1200 in aghaidh an duine... Seans go bhfuil suas le hioncam de €40 milliún tar éis a bheith ag an gcúrsa!!! Ach fear é seo nach bhfuil róluach aige ar airgead...)

Admhaíonn sé gur taispeántas an léachtóireacht seo agus go mbaineann sé taitneamh as sa tslí sin. Taitníonn an píosa faoi classical design liom, agus iarracht a dhéanamh domhain a chruthú a n-aithníonn tú an daonnacht chéanna iontu is a bhraitheann tú thart ort féin. Taitníonn an réimse leathan ábhar agus téacsanna agus scannáin a luaitear.

Is ealaín Mheiriceánach an scríbhneoireacht scáileáin, ach ealaín Mheiriceánach leis an tóir ar airgead, agus chuir seo as dom is mé ag léamh a chomhairle. Is léir go bhfuil fadhb agam glacadh le comhairle ó dhaoine nach n-aontaím leo go ginearálta ar cheisteanna an tsaoil!