Seo na rudaí nár éirigh leo éalú ó m'fhillteán dréachtaí, agus cúpla rud fánach eile le cois...

Eoin P. Ó Murchú ag caint i gceanncheathrú Twitter faoi na meáin shóisialta agus an Ghaeilge.

Sunday 28 December 2014

Ireland 2011 - Éire 2011

Éire nach Éire
Ach Sasana is Meiriceá
Is cluas bhodhar do bhéarla nach Béarla
I ndomhan nach gaelach ná Éireannach
Dearmad is díchuimhne
Ag domhan uile ag dul chun ainnise
7 mbilliún amplóirí ag innilt
Gan toil pholaitiúil cur ina choinne
Domhan nach domhain
Daoine nach daonna
Éire nach Éire
Ach í focáilte fós féin

Heaney, Seamus. Death of a Naturalist (Bás Nádúraí), 1966.

‘D’fhéadfadh mo sheanathairsa níos mó móna a ghearradh in aon lá
Ná aon fhear eile ar phortach Tone
Uair amháin, d’iompraíos buidéal bainne dó
Corcáilte go tútach le páipéar. Righnigh sé in airde
Len é a ól, is chrom isteach air láithreach bonn
Ag eangú is ag slisniú go néata, ag caitheamh scraitheanna
Thar ghualainn leis, ag baint níos doimhne is níos doimhne
I gcóir na clochmhóine. Ag baint.’

Sliocht aistrithe agam féin. Seo thíos an bundán Béarla.

My grandfather could cut more turf in a day
Than any other man on Toner's bog.
Once I carried him milk in a bottle
Corked sloppily with paper. He straightened up
To drink it, then fell to right away
Nicking and slicing neatly, heaving sods
Over his shoulder, digging down and down
For the good turf. Digging.

Interference - Gold aistrithe go Gaeilge

Ór
 Agus is grá liom í
ní mhalartóinn í ar ór
táim a’ siúl ar ghaetha gealaí
rugadh mé le geal-spúnóigín
is mé féin a bheidh ann, is beidh mé saor ann
táim a’ siúl ar gaetha gealaí

is féachaint ‘mach thar farraigí

is má dhúntar doras
tógtar bóthar abhaile dúinn
agus tóg na cuirtíní síos
do sholas atá mar ór


agus caithfidh gur tú, tú
is déan mar dhéanann tú
‘tú siúl ar ghaetha gealaí
is féachaint ‘mach thar farraigí
dá mba chré do chneas
An fada, meas tú, roimh thosú ag tochailt

agus dá mba ór do shaol
an fada, meas tú, go mbeifeá ag streachailt

agus is grá liom í
ní mhalartóinn í ar ór

And I love her so
I wouldn't trade her for gold
I'm walking on moonbeams
I was born with a silver spoon

Hell, I'm gone on be me
I'm gonna be free
I'm walking on moonbeams
And staring out to sea

And if a door be closed
Then a row of homes start building
And tear your curtains down
For sunlight is like gold

Hey, you better be you
And do what you can do
When you're walking on moonbeams
And staring out to sea

'Cause if your skin was soil
How long do you think before they'd start digging?
And if your life was gold
How long do you think you'd stay living?
Hey, hey

And I love her so
I wouldn't trade her for gold

Cuid de scéal Midas aistrithe go Gaeilge




Eisean, le scannal an ghnímh,
Filleann turban timpeall a chinn,
Ceileann ón bpobal mór, is eagal leis
A chluasa ollmhóra, an domhan mór d’fheiscin’

Ba eol do bharbóirsclábha, gruaig a mháistir a ghearradh
Sé, an rún mór féin, nuair a chuaigh an ghruaig i bhfaide
Agus, cé go mífhoighneach, ní scaoileadh é


Ar deireadh san áit phríobháideach
Poll do thocail, is dúirt leis an talamh é
De chogar beag, do sceith an scéal
Is chlúdaigh le hithir, faoi thost d’fhag ann é.

Théis tamaill, ó fhialí beaga tagann Fómhar deas,
Ó chlais an rúin, a d’ardaigh suas,
A ardaíonn le caitheamh na bliana aibí
Is tagann bainteoir, is a chúram gan torthaí
Mar ansin, is na lanna is an ghaoth shioscarnach
A chuirfidh le chéile leis an mór-rún a chur amach

He, to conceal the scandal of the deed, 
A purple turban folds about his head, 
Veils the reproach from public view, and fears 
The laughing world would spy his monstrous ears. 
One trusty barber-slave, that used to dress 
His master's hair, when lengthen'd to excess, 
The mighty secret knew, but knew alone, 
And, though impatient, durst not make it known. 

Restless, at last a private place be found, 
Then dug a hole, and told it to the ground; 
In a low whisper he reveal'd the case, 
And cover'd in the earth, and silent left the place, 

In time, of trembling reeds a plenteous crop 
From the confided furrow sprouted up, 
Which, high advancing with the ripening year, 
Made known the tiller, and his fruitless care; 
For then the rustling blades and whispering wind 
To tell the important secret both combined

Píosaí Gan Chéill

Pas ag fanacht ar phas

Ta díreach faoi cheann 50,000 pas gan phróiseáil anois, dhearbhaigh An Roinn Gnóthaí Eachtracha inniu.

Ach tá na scuainí fada agus moill fhada a bhí ann le cúpla lá anois tas éis maolú roinnt mhaith.
Bhí ceithre lá caite ag duine amháin sa scuaine,
Dúirt an tAire Gnóthaí Eachtracha Micheál Máirtín go raibh beartaithe ag Aontas na Seirbhísí Poiblí agus Sibhilata díriú isteach ar Oifig na bPAsanna mar larchuid dá bhfeachtas in aghaidh na gciorruithe pá.
Rinne an t-Aire cáineadh ar an Aontas as Páras aréir ag ra go mbfhéidir go mbainfí pá ó na daoine a ta ag moilleadóireacht mura mbíonn críoch leis an bhfeachtas.

Scannal Easpag


Ta n t-easapag an Dochtúi John Magee as Cluain Chorcaigh tar éis éirí as inné, tar éis gearáin gur coimnnigh sé eolas ó oifigigh a bhí ag fiosrú líomhaintí faoi spídiúlacht ar pháistí. Ta na gardaí tar éis a bheith ag caint leis le tamalll anuas. Chuir na gardaí an fiosrúchán sa siúl tar éis do iarmhúinteoir scoile as tuaisceart chorcaí gearán oifigiúil a dhéanamh ag rá gur chreid sé gur chuir an t-easpag Magee páistí i mbaol nuair nár chuir sé eolas i dtaobh sagairt áirithe sa deóise chun cinn. 
Chomh maith ta easpag phort láirge William Lee tar éis a ra gur láimseáil sé líomhaintí faoi spídiúlacht pháistí i ndrochbhealach nuair a cuireadh míúsáid i leith sagairt.
Cuireadh i leith an Easapig magee gur choinnigh se cúl ar an eolas in dhá bhealach , ar dtús nach luafadh sé ainm an tsagairt sa bhliain 2005 agus sa tslí inar tugadh comhaid gan chomhlánú do na gardaí i ndeireadh na bliana céanna.
Tá ceist amháin ar tugadh cluas bhodhar dó le tamall anois, sin ceist an airgid agus cé ata le híoc as seo ar fad. Tharla gur thug an stát conradh slánaíochta don eaglais agus faoin gconradh sin ní bheadh ar an eagalis ach thart ar 10 den 1 éigin billiún abhí tuartha ag an am. Ach is cinnte go bhfuil méádaú tagtha air seo, agus anois ó go bhfuil sé soileir go raibh lochtanna ar shagairt agus ar easpaig féin, cuideanna den chóras iomlán is dócha go bhféadfaí a rá. 

Sláinte sna Stáit
Tá Alabama, Colorado, Idaho, Louisiana, Michigan, Nebraska, Pennsylvania, South Carolina, South Dakota, Texas, Utah agua Washington ag cur i gcoinne bille na sláinte

Fine Gall Hayes agus an Ghaeilge

(foilsíodh an t-alt seo sa bhliain 2010 sa College Tribune COBÁC i gcéaduair)
Tá Fine Gael tar éis fogha a thabhairt faoi theanga na Gaeilge. D’fhógair Brian Hayes go gcreideann a pháirtí go mba chóir go mbeadh an Ghaeilge roghnach tar éis an Teastais Shóisearaigh.  Is de bharr fianaise a thugann le fios go ndéanann 1,326 den 2,297 duine a fhaigheann díolúine ón Gaeilge staidéar ar theanga éigin eile a tháinig seo chun cinn, agus polasaí atá ag an bpáirtí le tamall maith de bhlianta anois.
Is aisteach an cur chuige seo áfach agus ní gá é a chíoradh go rómhion le tuiscint go bhfuil loighic na tuairimíochta seo gan bhunús ar fad. Is é ata á rá acu ná de bharr go bhfuil teipthe ar mhúineadh na Gaeilge, dar leo, agus go bhfuil roinnt daoine ag éalú ó fhoghlaim an ábhair, ba chóir an t-ábhar a dhéanamh roghnach. Ach nach gciallódh sin go ndéanfadh dream níos lú staidéar uirthi? a deir Séamas Saoránach. Bhuel de réir an taighde idirnáisiúnta, an t-aon toradh a bheadh air ná go mbeadh titim shuntasach i líon na ndaoine a bheadh ag foghlaim na teanga. Ainneoin seo tá Fine Gael diongbháilte air.
Léirítear baol an bheartais atá pleanáilte go follasach sna tíortha a ghlac an cinneadh seo cheana. I Sasana bhíodh 88% den daonra scoile ag déanamh staidéir ar theanga éigin sa bhliain 2001 ach sa bhliain 2004 tugadh rogha do na scoláirí. Faoi 2008 ba léir torthaí an chinnidh úd, gan aon teanga idir lámha ag 56% de na scoláirí.
Más rud é go bhfuil Fine Gael go mór i gcoinne na teanga cén fáth nach bhfuil siad sásta é seo a rá go neamhbhalbh? Seans maith go bhfuil siad ina coinne agus go gceapann siad go dtuillfidh a leithéid seo de bheart vótaí dóibh ón lucht frithGhaeilge. Áfach ní dócha gur dream iontach mór é seo a vótálfadh ar an mbonn sin amháin agus is cinnte go bhfuil dream éigin, chomh mór céanna is dócha, a chuirfidh i gcoinne Fhine Gael ar an mbonn céanna.
Tá an baol ann go mbeidh Fine Gael i gcumhacht agus go dtacóidh Páirtí an Lucht Oibre leo faoi bhrú. Ach an rud is baolaí ar fad ná go dtacódh Páirtí an Lucht Oibre leis an mbeartas ó bhun.
Deir Hayes, ar urlabhraí Fhine Gael i dtaobh chúrsaí oideachais agus eolaíochta é, go bhfuil thar am a aithint gur chóir go mbeadh an rogha ag duine ag leibhéal an Teastais Shóisearaigh ó thaobh na Gaeilge. Ní luaitear aon cheo faoin mBéarla nó faoin Mata, ábhar eile a bhfuil ceisteanna ann ina thaobh toisc easpa suime nó caighdeáin a cuireadh ina leith ar na mallaibh. Rud eisceachtúil is ea an Ghaeilge áfach. Teanga í a bhfuil maitheas ann inti féin, beag beann ar chúinsí fostaíochta, ach aithnítear leis gur mó go mór an seans atá ag duine post a fháil má tá an Ghaeilge acu ná a mhalairt.
Ní fhéadfainn tír ar bith eile a mbeadh féinmheas is féinurraim acu ag dul ar an mbóthar seo. Má tá lochtanna ar mhúineadh na teanga ceartaigh iad, ach bímis cáiréiseach leo. Dealraíonn sé gur beartas frithGhaeilge é seo ó Fhine Gael nár caitheadh mórán ama á roghnú, gnáthnós imeachta an pháirtí i leith pholasaithe nua, cheapfá. Dúnghaois gan dealramh é dóibh siúd a thugann aird ar bhrí ár mBunreachta is polasaithe an stáit ó gur bunaíodh é.


Friday 14 November 2014

Anfa na lann

Tá an héalacaptar dom chuardach san abhainn,
Anfa Thafann na lann
Spotsholas á spré suas síos
Feadh na habhann
Súile ag grinnscrúdú an fhothain
Gléshúile greamaithe ag gliúcaíocht
Tá an baile thíos
Shlog an abhainn mé mar a sholgann sí gach éinne
Shlog an baile mé mar a shogann gach éinne
An dream a d’fhág, d’fhág
Ach sinn a d’fhan
Bhíomar amuigh agus fuaraíodh sinn

Tá slua bailithe ag an gcrosaire
Tá fear ag leanúint an héalacaptair le teann spéise
Is deacair a dhéánamh I gcarr
Turas aistreánach
Tig leis an healacaptar taisteal mar dhéanfadh préachán
Line dhíreach gan lúb
Ach leanann lúbarnáíl dhubh na habhann
Ciúnas, fuaim uisce faoi uisce a bhogann

Dúisíonn an héalacaptar an baile meánaoiseach
11.45 iarrann beirt ar a chéile an mbaineann sé leis an otharlann
Chuaigh duine in abhainn, deirtear
Soilse suas síos an abhainn
Tugtar meall an héalacaptair sa spéir faoi deara
Ceann éigeandála ní foláir
Ní aimseofar i mo bheo mé
Mar táim marbh
Agus táim ag fanacht sna sceacha orthu

Easaontas

Tús ar alt nach raibh cuma ná caoi air, b'fhearr a chaitheamh ar an idirlíon in áit a chaitheamh amach.

Tá agallamh ag Ciarán Dunbar le Dr. Aidan Doyle,  a spreag 'díospóireacht ar na mallaibh mar gheall ar alt a scríobh sé san ‘Irish Times’ ag ceistiú cearta teanga agus stádas na Gaeilge i mBunreacht na hÉireann.' Deir sé ann 'tá mé in amhras nach é leas an linbh é bheith ag foghlaim i dteanga iasachta.'

Tá sé sin rísuimiúil mar tá léirithe arís is arís eile gur chun leasa an pháiste é ó thaobh cumas sa Mhata, sa Bhéarla agus sa Ghaeilge Béarlóirí ó dhuchas foghlaim trí Ghaeilge. Ó thaobh daoine atá dátheangach feictear rátaí níos ísle den néaltrú agus laghdú i gcailliunt urlabhra tar éis stróc. Seo gan trácht ar na buntaistí iomadúla cultúrtha agus eile a théann leis an dara teanga. Má tá se in amhras nach é leas an linbh é bheith ag foghlaim i dteanga iasachta tá a chuid amhrais ag teacht salach ar mholl mhór fianaise le blianta fada.

Do dhochtúir is suimiúil an chaoi a bhfuil sé sásta ráiteas a dhéanamh gan an oiread sin bunúis ann.  Is ríchosúil leis nach bhfuil aon chur amach aige ar nádúr na hagoidíochta. Is é sin go gcuirtear an. Ní gearleanúint atá ann ach
Maidir le ' níos deirge, níos feirge’. chuile sheans gur fágadh 'mó ar lár no is féidir gur ceapadh go raibh se ceart go leor go mbeadh sé neamhghramadúil ar nós 'The hostess with the mostess' sa Bhéarla a ritheann liom. Go rómhinic i saol na Gaeilge measann daoine gur ionann ceartú gramadaí agus baint den argóint, ní hea. Arís eile bíonn de nádúr lucht grianghrafadoireachta ag agóidí pcitiúr a chruthú, gach seans nár bhain an póstaer leis na mná sin, nó nár chum siad é.

 Ní fheicim gur bréag ‘í an Ghaeilge teanga náisiúnta na hÉireann’. Tig leis sin a bheith fíor beag beann ar chumas an phobail. Bréag ata ann go bhfuil Gaeilge ag 1.7milliún ag daoine áfach. Má tá orm aontú leis in aon áit áfach baineann se le staid na Gaeilge. Is dóigh liom go bhfuil an Ghaeilge ag dul ar gcúl, ach is deacair seoa  fheiceáil mar go bhfuil gach éinne sásta a bheith ag cumadh agus ag glacadh le bréaga éagsúla. Seans gur easaontóir mé féin mar sin

 Nuair a deirim seo le daoine luann siad cás x nó cás y gan móran de thacaíocht staidrimh leis. Tuigim gur deacair teacht ar staitiscí fírinneacha ach tuigeann éinne a rinne iarracht Gaeilge a úsaid mar ghnáththeanga sa tír seo nach bhfuil sí ag 1.7milliún duine. Caithfimidne, ar mór linn an Ghaeilge, bheith ag réiteach don saol iar-Ghaeltachta, ionaid, aiseanna agus argóintía r son na Gaeilge bheith réitithe againn da héagmais.

Is féidir an t-agallamh a léamh anseo http://www.meoneile.ie/ailt/easaontas-agus-an-ghaeilge#.U-DV0vldWSo




Monday 6 October 2014

cúirt chluain sceach 2014 dán

Whereas,
Osclaigí an doras is fáilte romhaibh isteach
go 71 Páirc Gledswood croílár Chluain Sceach
Sa gháirdín ar chúl tá cónaí ar scata sionnach
Tigh ceolmhar, cairdiúil, ceanúil, is ar ndóigh Gaelach

Tá againn beirt Chormac, Iseult is Ní Mhuirí, 
Is menagerie ainmhithe ag siúl timpeall an tí
Trasna an bhóthair tá mosc do mhuslamaigh
Is trasna uaidh sin tá ollscoil UCD.

Mar sin oscalaím an Chúirt, téanam isteach
Fan soicindín go gcuirtear na luchóga amach
Geallaim daoibh oíche shuimiúil amach is amach
Sa tigh seo atá ceolmhar cairdiúil, is beagáinín salach

Sunday 5 October 2014

Liosta Mór Fada Cé-hé-clichéanna / Ainm-nathanna

Míle buíochas le muintir Gaeilge Amháin ar facebook a chabhraigh le tiomsú an liosta seo!

N'fheadair a Pheadair
Go raibh míle a Shíle
Cá bhfios a Chris?
Sin é Shinéad!
Slán a Sheáin!
Aon chraic a Jack?
Suas an staighre a Mháire!
Slán go fóill a Phóil!
Nach deas do ghúna Úna!
Cá háit, a Cháit?
Bí cúramach a Chormac
Ar an mbóithrín, a Nóirín.
Ar an mbád le Maud.
Go leor a stór.
Cá bhfuilim, a Choilm?
Aon scéal, a Néill?
A Mhick, a mhic!
Céard eile, a Ella?
In ainm Chroim! Cé a lig broim!
Go deas séimh, a Mhéibh.
Tá Úna gan a gúna is tá Séana gan a léine!
In ainm Dé, cé hé?
Cá bhfuil d' fháinne, a Áine?
Tháinig Cé i ndeireadh an lae.
Sin sin Tintin
Ná bí ag gáire a Mháire.
Cá bhfuil do chíochbheart a Airt?
Máire ag gáire mar nár thuig sí náire i ndeireadh báire.
Ba bhocht ag nocht an tocht i ndioscó ag a hocht anocht.
Dia dhuit a bhitch.
Nach aoibhinn d'Aoibheann?
Seo Nuala leis an húla
Gráinne leis an fháinne
Do shúile Fionnuala
Go amach ón mbus, Gus.
Seas suas Louis
Cén chaoi a bhfuil Nuala, a Fhionnuala?
An bhfuil an tae réidh, Aedh?
Cad é a tharla Carla?
Go suas ó do ghlúna, Úna!
An bhfuil tú Réidh? Níl, is Mise John.
Bhíomar le hEimear.
Níl mar a shíltear, a Pheter.
Slán go deo, a Joe.
Ní fhaca mé Niamh riamh.
Lóistin Róisín.
Mise ina measc Zorro
Seans ar phíosa Maoliosa?
Séadna gán léine Úna gán gúna
Ar mhaith leat bainne Áine
Beoir go leor go deo na ndeor, a stóir.
Pinta, Jacinta
Ar an talamh Olive
O Thiarna tá siad dáiríre!
Claire sa Spéir
Chanukah Shona, a Dhonncha!
Dún do chlab a Rob.
Táim ar bís Eibhlís.
Éist do bhéal a Shibéal.
Glan d'aghaidh, a Thadhg
Is deas do léine, a Éanna.
An bhfuil do ghruaig cíortha, a Chiara?
Ar ghlan Tadhg a aghaidh?
Ar aghaidh leat a Thaidhg.
Bhfuil tú tinn a Róisín?
Lean ort tú féin a Chéin.
Dúirt mé leat cheana a Hannah
Dún an doras a Bhoris
Tabhair dom an subh, a Shadhbh
Cá bhfuil an t-im Jim?
Cinnte Jacinta!
Ar íoc tú mórán cíosa a Mhaoilíosa, nó go díreach píosa?
Ar ith tú mórán dúlamáin a Uasail Uí Shúilleabháin?
Fan go fóillín a Chóilín
Gread leat a Pheait.
Ar feadh bliana, a Ríona!
Ní raibh Tríona críonna ó thús na bliana a dhaoine!
Ná bí ag gáire, a Mháire.
Tabhair aire a Mhaire
I ndáiríre Ciara.
Tá Máire ag faire.
Suas staighre a Mhaighre
N'fheadar a Pheadair ach ma sea sí Aoife!
Cupán té a Shé?
Sin seafóid, a Ghearóid!
Tóg an traein a Sheighean.
Cuir ort do choiscín a Oisín
Pionta bainne, a Áine?
Cuir deiridh leis an ráiméis Laighléis!
Fadhb ar bith a mhamaí
Bualadh bos a Rossa
Ná pioc do shrón a Rón
Bí ciúin A Shiún!
Cá'l an cábla a Nábla?
Bhfuil taithí ag Dáithí
Cé tusa? Rossa?
Dul chuig a Rave Méabh?
Ar roghnaíodh tú don fhoireann a Mhuireann?
Táim ar an líne Clíona
Bhfuil Saoirse ag Seoirse
Déan do dhícheall a Míchíl
Is maith le Nóra comhrá
Buail fút Rút.
Glan d'fhiacla a Fhiachra
Tabhair dúinn píosa Lisa
Feart a Art
Cá'l an bia, a Lia?
Gearóid, féach ar an liathróid
Cá'l mo ghuthán Fionntán
Coladh sámh Ábh
Bhí cairrín Mháirín i nDroichead an Chláirín á tharraingt ag láirín an bhuachaill báirín.
A bhfuil scríofa ag Aoife, tá sé ríofa go líofa cheana daofa!
Téir a choladh Abdulla!
 Fan a Mham!
 Mar an gcéanna, a Shéana!
Fan go fóillín, a Phóilín.
An póilín Póilín?
Cé hiad na fír chóra, a Chóra?
Tair thar n-ais, a Thomáis!
Níor fhan ach aon mhiam, a Liam
Ní raibh ga sea ann, más ea.
Tiocfaidh do sheal arís, a Éibhlís!
Tar arís a Éibhlís!
Bí cóir, a Chríostóir!
An bhfacais cat mara, a Dhara?
Bí ag dul i muinín do chanúna, a Úna.
An bhfuil sé dorcha a Shorcha?
Chuaigh tú fríd a Bhríd.
Tiocaidh Chuckie
Ar mhaith leat roinnt comhairle, a Orlaith?
Dúirt mé leat cheana féin, Ó hAiniféin!
Tá sé sin go seoigh, a Chloe!
An bhfuil Eabhrais agat, a Labhráis.
Cá bhfuil na seoda Clodagh?
Buail do bhoisín, Oisín!
Pioc suas an bruscar, Oscar
Ná bí i do Diva, Caoimhe!
Scairt gutháin, a Lorcáin!
Téigh suas ar a díon, a Chian!
Antoin de Brún stad den gháire, a Mháire !
Caith an fáinne, Áine
Bhuel, níl mé do do shuirí, a Yuri!
An bhfuil pian i do thóin, a Antóin?
Ar mhaithe leis féin a dhéanann Rónán crónán.
Ní thagann ciall roimh Niall
Go deo deo a Joe.
Róghlic a Mhic.
Is fiú é a thabhairt faoi bhráid, a Iognáid
Ráiméis a Shéamuis!
Is bastard é Risteard!
Níl ann ach Bleadar Pheadair
Ar mhaith leat anainn, a Shionainn?
Stad den phlámás a Thomáis.
Cén fáth an pus ar Aonghus?
An dtiocfaidh tú linn a Aisling?
Ar chuala tú dán Seán Bán?
Ar mhaith leat banana, a Anna?
Tá gach rud go breá a Órlaith
Nach bhfuil sé barúil a Chearbhaill?!
Coilín an Póilín.
An oireann sé do Dhoireann?
An ionann Sionann?
Níos measa a Threasa?
Itheann Séan follán grán agus arán
Tríd is tríd a Bhríd.
In ainm Dé a Faye
Cá bhfuil do choinsias a Phroinnsias?
Uachtar reoite a phleota.
Ceann eile, a Ella?
Ar breá leat comhrá a ghrá?
Bhí orm rud 'neart a scríobh a Niamh!
As seo amach a mhac
Is tú an bastard, a Risteaird!
Tá sé sin dian Ó Riain!
Cá bhfuil m'éadaí Sadie?
Feicfidh mé thú ar an lá saoire bainc, a Frank.
Phós tú amadán, a Shiobhán!
Cá bhfuil an phian arsa an Dochtúir Ó Riain.
An bhfuil tú ullamh Olive?
Cá háit, a Cháit?
M'áit nó d'áit a Cháit?
An bhfuil tú ullamh a Ollaimh Olive?
An bhfuil tú réidh, a Rae?
An í seo do mháthair, a bhráthair?
An dtiocfaidh tú liom chun na Spáinne, a Ghráinne?
Tá Frank sa Fhrainc.
Pian sa tóin é Antóin.
Cad é an craic Barack?
Cad é ar do liosta buicéad Mairéad?
Tá mé ag fáil bháis, a Thomáis.
Tá adharc fada ort Bert
Lá breá mar dhea
Dáiríre a Chaoimhe?
Go dté tú slán, a Shiobhán.
Dia dhuit, a Rich. 
Beatha agus sláinte chugat, a Rút. 
Cuir caoi ort féin, a Elaine!
Glac mo chomhairle a Shomhairle!
Sin é a Kanyé!
Conas ataoi, a shaoi?

Monday 29 September 2014

saol

Seo an deireadh anois
beagnach ann
a deir an cultcheannaire

ó nár aoibhinn
bheith cinnte
faoi sprideanna spéire 
is neacha osnádúrtha

nach dtabharfadh sé 
codladh na hoíche dúinn

a cheannaire abairse an lá 
is díolfad mo theach

a cheannaire?
ródhéanach.

N11- splanc-chuimhneamh

Thurlaing luath den bhus le beirt chara, deartháireacha, is muid ag dul ar scoil
ar an N11, bhí rud eigin le taispeáint ag an gceann ba shine dúinn, dúirt sé,
seanfhoirgneamh BSL, réidh le díol, folamh le míonna.
bhí an féar ard agus sceacha ag fás as na boscaí plandaí
chuaigh isteach faoi ghliondar-uafás
graifítí dearg agus cáirpéid fhliucha
sluaghairmeacha gáirsiúla smeartha ar na ballaí,
an troscán imithe paistí glana ar an mbrat
scáileáin bhriste sa chúinne, corrchathaoir cionn-os-bun
agus na tincéirí tosaithe ar na sreanganna copair a bhaint ón síleáil
thóg sé rud éigin trom agus chaith le fuinneog é, ceann acu nach raibh briste
bhí taitneamh sa bhriseadh sin
phiocamar beirt cloch nó leathbhríce is chaith le fuinneog
is le fuinneog sa díon
smidiríní calláin agus ciúnas
ar an mbealach amach dúinn
gan aird orm ar shiúl mo chos
shleamhnaigh cos léi isteach in umar marbhuisce ag tairseach an dorais
donnuisce bréan lofa
suas go rúitín leis
chauigh ar ais leis an mbus a fháil im aonar
d'fhan an bhróg shlacah liom feadh an lae agus an boladh bréan ag sníom aníos chugam
tógadh bloc mór árasán ar an suíomh cúpla bliain ina dhiaidh sin
'fine living' a thug siad air is pictiúir de chraobhóga asparagais
tá cuid acu fós gan díol 

An Ghréig, splancfhicsean

Chuaigh ag rith sa Ghréig ón mbád sa chaladhphort i dteas mór an iarnóin, mé ag bárcadh allais sular shroich mé na seanbháid ag seasamh ar éigean ar a gcuid cosa talaimh
báid na gcosa fada tanaí ag fanacht le go gcuirfeadh saor bád groí éigin deis orthu bhí na creatlacha ag fanacht go gclúdofaí iad agus cinn eile le díol
rith mé síos feadh an chalaidh is chonac na fógraí móra
ag cur de fhainic orm gan tobac a chaitheamh
ós rud é gur stáisiún peitril do na báid a bhí ann
bhí an t-aer tiubh leis an artola, é meisciúil
lean thart faoin gcaladh go bhfaca seanchreatlach foirgnimh
timpeallaithe ag sceacha is mion-chrainn
óstán nár tógadh, colúin agus urláir agus staighrí coincréide
liath ar fad, agus íoslach oscailte faoi lán le miodamas plaisteach an tsaoil
chuaigh isteach ann le radharc a fháil ar an gceantar
suas liom na staighrí gan taobh
bhí an áit mar a bheadh teach cártaí agus beagán eagla orm go dtitfeadh
shamhlaigh mé an plean a bhí ann don áit
agus an rath a d'imigh
suas liom staighre eile go dtí an triú hurlár
cac sa chúinne, seantinte; ciorcail dhubha anseo is ansiúd
ar an tríú hurlár thánag air
buachaill sna déaga luatha cheapfainn rothar aige, é ag luí in aice leis é suite ar chairtchlár
cuma fhiosrach air;
bhí mé tar éis baint siar uaidh ní cuimhin liom anois an raibh drugaí leis ar fáth éigin samhlaím go raibh sé ar scoil tearmann olc aige an áit seo, is go raibh se ag fanacht ar dhuine teacht ann ní fheadar rith mé leis timepall an bhaile na turasóirí Sasanacha ag déanamh iontais dem éadan corcairdhearg faoin úr gur shroich mé an bad arís bhí salannn mo chuid allais do mo phianadh tríom chraiceann ag titim leis isteach sna súile agam agus níor fhéad mé a ghlanadh

baile samhailteach muirbheach


is is lách an laoi ach ba cham an chaoi a cuireadh deireadh is bac le muirbheach

Blúire Snodach-úil

tar éis Rónáin uí Shnodaigh(leathiarracht ar amhran ar chaoi RÓS)

balla

bí i do bhalla, ach ná tit síos go talamh, 
bí i do fhalla ach ná bí balbh
suas síos an balla leis an damhán alla, 
paidir chun alla
haon dó trí
balla an bhaile
crann taca
cloch ar chloch
stroighin is suimint
gaineamh uisce
is spallaí cliste
ach ná tit
poll san áit ina raibh tú.

balla an bhaile

Ruaim

Thánag ort san fholcadán
is ruaim na fola
thart ort
te fós
ní raibh aon dul as
ólfad suas do chuid fola
le cabhair mo bhos
is cuirfead brí is
beatha ionat arís
nó is dom
is measa
mar tusa
mise
is 
is mise 

Ach éireoimidne sean, leis

Ach éireoimidne sean, leis
is beidh blas aisteach 
ar ár leasainmneacha
óga
is reicfear iad i
séipéal an mhairbh
níos faide anonn
ná cuirtear mise 
i gcré na cille
fuaróidh m'ainm
m'anam (nó pé rud é)
leo
agus séidfidh gaoth na gcianta
móilíní is adaimh mo choirp 
ó 
chéile

Tuesday 5 August 2014

Féinchosaint

Scríobhaim teachtaireacht bheag duitse
a pheata bhig thall

céim ar chéim
léim ar léim
seolaim
chugat
bláthanna
Vailintín
ar ghaotha an bháis

cailc bhriosc
miotal snasta

bonn ar aon
céim ar chéim
céimseata an bháis
ded shíormhuirniú

lódáilfear é
láinseálfar é
pléascfad tú

seolaim chugat teachtaireacht mo ghrá
coinnigh súil amach di
ar íor na spéire
anocht

tá sí seolta.

Mura mbeinnse pósta, is mura mbeadh agat féin fear(iarracht ar amhrán)

1.
Do chuasa lá ar an aonach sa ghleann
is do chualas do cheol ar an bhfidil ann
Do mheall sé mo chluais is do mheall tú mo shúil
is táim dúnta i ngrá leat ó tháinig tú chugam

A.
Mura mbeinnse pósta, is mura mbeadh agat féin fear
Sea phógfainn do bhéilín is phógfainn le fonn
Is roinnfinn mo bhéile leat is rachainn féin gann
Mura mbeinnse pósta, is mura mbeadh agat féin fear

2.
D'iarras dem charaid cérbh é thú féin
Is dúirt sé liom gur tú Bláthnaid Ní Shé
Is nuair a chualas do ghlór is do ghuth íseal séimh
thiteas dúnta i ngrá leat cén mhaith go ndiúltóinn é

B.
Mura mbeinnse pósta, is mura mbeadh agat féin fear
sea bhéarfainn ar láimh leat, síos chun na habhann
Is shiúlfainn a bruach leat, is shiúlfainn go mall
Mura mbeinnse pósta, is mura mbeadh agat féin fear

3.
Gráim d'aghaidhín é gleoite dathúil
is gráim do fholt fionn siar le do chúl
is thabharfainn mo ghrá duit go scuabfar sinn chun siúil.
ach táim dúnta i bpósadh is níl dóchas ann dúinn.

C.
Mura mbeinnse pósta, is mura mbeadh agat féin fear
Sea phógfainn le fonn do bhéilín is phógfainn le fonn
chanfainn amhrán duit is chanfainn go domhan.
ach táimse pósta is tá tú féin luaite le fear.




Sunday 3 August 2014

DÍOLAIM NATHANNA CHOLÁISTE EOIN

FORÓGRA CHOLÁISTE EOIN
COISTE GAEILGE
CHOLÁISTE EOIN
DO
MHUINTIR CHOLÁISTE EOIN

                A MHUINTIR CHOLÁISTE EOIN IDIR DHALTAÍ AGUS MHÚINTEOIRÍ - In ainm Dé agus in ainm na n-iarscoláirí is na n-iarmhúinteoirí a chuaigh romhainn agus óna bhfuair sé a sheanoideas mar Choláiste, tá Coláiste Eoin, trínne, ag gairm a dhaltaí faoina bhratach agus ag bualadh buille ar son na Gaeilge. Tar éis dó eagar agus oiliúint a chur ar a chuid fear trí mheán a eagraíochta réabhlóidí scoile, An Cumann Gaelach, tar éis dó glacadh leis an aicíd den dream beag scroblach de Bhéarlóirí le tamall rófhada, tar éis dó fanacht go seasmhach le teacht an lae chirt, beireann sé anois ar an bhfaill agus, le cabhair a chomhghuaillithe calma sa bhFoireann Teagaisc, ach ag brath sa chéad áit ar a neart féin, buaileann sé, agus lán-dóchas aige go mbainfidh sé an bua.
                Dearbhaímid gur ceart ceannasach dochloíte é ceart dhaltaí an Choláiste chun seilbh an Choláiste agus chun an ruaig a chur ar na gallghaeil nach dtagann le fís an Choláiste. Níor chealaigh an lucht damanta seo an fhís sin de Choláiste ina gcleachtaítear an cultúr Gaelach go bródúil is go huaibhreach riamh, ná ní féidir í a chealú go deo.
                Ag seasamh dúinn ar an gceart bunúsach sin, agus á dhearbhú arís os comhair an tsaoil, fógraímid leis seo Coláiste Eoin ina Ghaelcholáiste nach nglacann le Béarla ná leis na gallghaeil - na naimhde atá inár measc, naimhde a roghnaíonn teanga iasachta Shasana thar cheol binn ár dteanga dhúchais. Cuirimid ár n-anam féin agus anam ár gcomrádaithe cneasta chun troda agus comhraic ar son na Gaeilge agus ar son dhaltaí uile uasal an Choláiste.
                Tá ceart ag Coláiste Eoin ar dhílseacht a dhaltaí agus éilíonn sé an dílseacht sin. In uair seo na cinniúna ní foláir do Mhuintir an Choláiste, trína misneach is a ndea-shampla, trína mbród is a n-uaisleacht, iad féin a íobairt ar son an Choláiste, agus gan géilleadh do, nó glacadh leis, na naimhde seo atá inár measc go dtuilleann sé an réim ró-uasal atá i ndán dó.

Clár
1.                      Nathanna Ginearálta
2.                      Foclóir Úsáideach
3.                      Seanfhocail
4.                      Cur síos ar dhaoine
5.                      Mallachtaí

NATHANNA GINEARÁLTA

1.) Ar a mhithidí féin = In his own time
2.) Ná cuireadh sé ó chodladh thú = Don’t lose sleep over it
3.) Tá teacht dá uireasa agam = I can’t manage without it
4.) Tá mé san fhaopach = I’m in a fix
5.) Bhí sé mionnaithe é a dhéanamh = Determined to do it
6.) Tá mé gráinnithe orthu = I detest them
7.) Ag beochan bruíne = Causing trouble
8.) Bhain sin bongadh as = That shocked him
9.) Níl aon toirtéis ann = It’s nothing to brag about
10.) Ar do mhíthapa = Off your guard
11.) Lá sna naoi n-airde = Once in a blue moon
12.) An deasca a bhaint as duine = Make him pay
13.) Níl fhios agam go barainneach = I don’t know exactly
14.) Tá rudaí ar fudar fadar = There’s total confusion
15.) Sháigh sé chugam = He lashed out at me
16.) Leithscéal cam = A lame excuse
17.) Ag snámh in aghaidh easa = Attempting the impossible
18.) Ní fearr Éire ná orlach = An inch is as good as a mile
19.) Bain an púicín de do shúile = Stop fooling yourself
20.) Cúl a choinneáil ar gháire = To restrain a laugh
21.) Is mó a thairbhe ná a thaibhse = It’s better than it looks
22.) D’imigh sé gan dóigh = He lost all respect
23.) Tá sé ina bhrachán agat = You made a hash of it
24.) Nuair a thagann an crú ar an tairne = When it comes to it
25.) Tá an tairne ar an troigh = Everything is set
26.) Tá só súilíneach aige = He’s living it up
27.) Thug sí cuimilt den teanga dó = She gave him a scolding
28.) Imirce uabhair a dhéanamh = To go off in a huff
29.) Coilichín paor a dhéanamh de = To drive him mad
30.) Chuirfeadh sé mágra éadain ort = It would scar you
31.) Tá sé ag cur madraí i bhfuinneoga = Bluffing
32.) Bhí meath na mullóige agam = I got off worst
33.) Dul ó mhaoil go mullach = Going from bad to worse
34.) Buaileadh leithead a chraicinn air = He took a beating
35.) Ag iarraidh forais i bhfodhomhan = Attempting the impossible
36.) Tá saol an mhadaidh bháin aige = He’s living it up
37.) Taobh a thabhairt le duine = To depend on someone
38.) Tá sé ina mhúr thar grian = It’s beyond repair
39.) Fuil a bhaint as seancholm = To re-open old wounds
40.) Tá a mhéar i bpoll tarathair = He’s in a jam
41.) Tá an buinne béil agat = You have laid the foundations for it
42.) Do ladar a chur i meadar gan suaitheadh = To butt in
43.) Bheith ar do chraoibhín seamhrach = Enjoying life
44.) Ligean le do dhroim = To take things easy
45.) Ar scáth ar miste liom = For all I care
46.) Bíonn blas ar an mbeagán = A little is appreciated
47.) ‘Sé taoscadh na farraige é = It’s an impossible job
48.) Ní fiú fionna feanna é = It’s not worth anything
49.) Tá an cairde caite = The moment of truth has came
50.) Chuirfeadh sé consaeit ort = It would turn your stomach
51.) Tháinig siad crosach ar a chéile = They crossed swords
52.) Tá do bhacán sáite = Your goose is cooked
53.) Níl blas buartha air = He’s not sorry in the least
54.) Rudaí a chur i bhfudairnéis = Get things mixed up
55.) Is réidh ag duine a theannfhocal a rá = Easier said than done
56.) Níl mire ná meisce air = He knows what he’s at
57.) Chuir sé fonn múisce air = It made him sick
58.) Beidh callán faoi seo = There’ll be war over this
59.) An sop in áit na scuaibe = A poor substitute
60.) An togha agus an rotús de = The best and worst of
61.) Déanann fearann fianaise = Seeing is believing
62.) Ag baint boghaisíní ar cheist = Beating around the bush
63.) Tá sé ag teacht ina reacht = It’s becoming a must
64.) Do dholaí a réiteach = To fulfil one’s duty
65.) Ar crith ina chraiceann = Quaking in his boots
66.) Níl binneas ná cruinneas ann = There’s neither rhyme nor reason to it

FOCLÓIR ÚSÁIDEACH

1.) Ar bheag ná ar chrua = Under any circumstances
2.) Ó chianaibh = Tamall ó shin
3.) Ag diomailt aimsire = Ag cur am amú
4.) San eadra = Go déanach ar maidin
5.) Ar na mallaibh = Le déanaí
6.) I gcoim na hoíche = I lár na hoíche
7.) Tar éis an tsaoil = After all
8.) Dá uireasa = Without it
9.) Domhnach is dálach = Day in, day out
10.) Ar ala na huaire = On the spur of the moment
11.) Ar seachrán = Astray
12.) Dóbair dom = Ba bheag nár
13.) Níl cailleadh ar bith air = Níl tada (dada) cearr leis
14.) Ní feasach mé é = Níl a fhios agam
15.) Is gráin liom é = Is fuath liom é
16.) Ansin atá tú meallta = That’s where you’re mistaken
17.) De ghrá an réitigh = For the sake of peace
18.) Mórán cainte ar bheagán cúise = Much ado about nothing
19.) In adhastar an anró = In a fix
20.) In umar na haimléise = In a fix
21.) Máthair an oilc = Cúis na trioblóide
22.) Cnámh spairne = Cúis an achrainn
23.) Staicín áiféise = Ceap magaidh
24.) Uisce faoi thalamh = Conspiracy
25.) Idir chamáin = Á phlé
26.) Gal soip = Rud annamh
27.) Ag dul i dteirce = Becoming scarce
28.) Faic na fríde = Nothing at all
29.) Faoi iomrá = Under discussion
30.) Thar insint scéil = Ar fheabhas
31.) Ar an airdeall = On the alert
32.) Cé is moite de = Seachas
33.) Is cuma sa riach = Is cuma sa tsioc
34.) Níl sé thar moladh beirte = It’s not great
35.) Bheith dubh dóite de = Bheith bréan de
36.) Mustar gan ghustal = Empty pride
37.) Más olc maith leo é = Whether they like it or not
38.) An cam a chur ar an díreach = Distort facts
39.) Amanathar = Arú amárach
40.) Clapsholas = Twilight
41.) De dhéanta na fírinne = As a matter of fact
42.) Leis na cianta cairbreacha = Le fada an lá
43.) Éinín aon phoirt = One trick pony
44.) Ag dul chun fadálachta = Going on too long
45.) ‘Sé an feic saolta é = Radharc uafásach é
46.) Ag biathú báistí = Drizzling
47.) Turas góidrisc = Fool’s errand
48.) Díol trua = Worthy of pity
49.) Díol suntais = Worthy of attention
50.) Ar maos le = Soaked in
51.) Baothchaint = Waffle
52.) Teacht i dtír ar rud éigin = To survive on something
53.) Ar theann a dhíchill = Doing his best
54.) Ábhar téamaí = Source of amusement
55.) Dásacht feirge = A frenzy of anger
56.) Cogadh na sifíní = A storm in a teacup
57.) Ceo ar a chlú = A blot on his reputation
58.) Ó Neamh go hÁrainn = Anywhere under the sun
59.) Dris chosáin = Obstruction
60.) Oiread is a chaochfadh súil = A tiny bit


SEANFHOCAIL

1.) Is fearr an t-imreas ná an t-uaigneas = Argument is better than loneliness
2.) Is fearr beagán cúnaimh ná mórán trua = Better a little help than a lot of pity
3.) Bíonn an fhírinne searbh ach bíonn sí buan = The truth is bitter, but it lasts
4.) Is giorra cabhair Dé ná an doras = The help of God is nearer than the door
5.) Ar scáth a chéile a mhaireann na daoine = People live by helping each other
6.) Is treise dúchas ná oiliúint = Heritage is stronger than knowledge
7.) Níl íseal ná uasal ach thíos seal is thuas seal = There’s neither lowliness nor nobility but up a while and down a while
8.) Ní thagann ciall roimh aois = Wisdom doesn’t came before age
9.) Is leor nod don eolach = The learned person only needs a hint
10.) Is fearr an tsláinte ná na táinte = Health is better than wealth
11.) Is aisteach an mac an saol = The world is a mysterious place
12.) De réir a chéile a thógtar na caisleáin = Rome wasn’t built in a day
13.) Is minic a bhris béal duine a shrón = A person’s mouth often broke his nose
14.) Ní haon ualach an léann = Knowledge is no burden
15.) Is fearr rith maith ná drochsheasamh = Better to run if you can’t succeed
16.) Madra rua, dhá uair ní mhealltar é = The fox isn’t fooled twice
17.) Bíonn blas milis ar phraiseach na gcomharsan = A neighbour’s hardship is all the better
18.) An rud is annamh is iontach = An rud nach dtarlaíonn go minic bíonn sé iontach
19.) Is fearr cara sa chúirt ná punt sa sparán = Is fearr cairde dílse ná airgead
20.) Ní neart go cur le chéile = Stength in unity
21.) Níl saoi gan locht = Níl aon duine/rud foirfe
22.) I dtús na haicíde is fusa í a leigheas = A stitch in time saves nine
23.) In ithe na putóige a bhíonn a tástáil = The proof of the pudding is in the eating
24.) Dhá thrian baoise an óige = Two thirds of foolishness is youth
25.) Tuigeann fear léinn leathfhocal = A wise man understands half a word
26.) Breithnigh an abhainn sara raghair ina cuilithe = Look before you leap
27.) Dhá thrian cainte ag lucht póite = The drinkers have two thirds of talk
28.) An trí rud is dainséaraí amuigh: éadan tairbh, deireadh staile agus gáire an tSasanaigh = Seachain na Sasanaigh, go háirithe agus iad ag gáire
29.) Ní bheathaíonn na bréithre na bráithre = Words don’t feed the needy
30.) Is túisce deoch ná scéal = A drink comes before a story
31.) Is maith an scéalaí an aimsir = Time is a good storyteller
32.) Is minic a thit fear maith i gcac bó = A good man often makes mistakes
33.) Is buíoch le duine bocht beagán = A poor man is content with little

CUR SÍOS AR DHAOINE

1.) Is dathadóir cruthanta é = He’s a born liar
2.) 'Sí an scáthán fear ar aonach í = She is attractive
3.) Tá sé de dhlúth agus d'inneach ann = It’s in his nature
4.) Bhí sé ar na caora = He was violently drunk
5.) Is mó do bhéal ná do bholg = You bit off more than you could chew
6.) Rugadh an rath leis = He was born lucky
7.) Ní haon ribín réidh é = He’s not easy to deal with
8.) Tá sé os cionn a ranna = He’s hard to work with
9.) Fágadh gan chiall gan chonn é = He was left unconscious
10.) Ní lúbann sé ioscaid = He never rests
11.) Ní chuirfeá faoina thuairim é = You'd never suspect him
12.) Tá coimpléasc capaill aige = He is as strong as a horse
13.) Ní dhruideann a bhéal ach ag caint = He doesn’t stop talking
14.) Bhí gob circe air = Bhí cuma fheargach air
15.) Níl ciach ná mairg air = Nothing troubles him
16.) Tá a chuid aráin fuinte = He’s a made man
17.) Bíonn sé ina chiafart go headra = Bíonn sé i gcónaí salach
18.) Tá béal bán aige = He’s a sweet talker
19.) Is mó a ghéim ná é féin (Is measa a ghlam ná a ghreim) = His bark is worse than his bite
20.) Tá barr a chroí aige = Tá dea-ghiúmar air
21.) Níl a mheá le fáil = His equal is not to be found
22.) Tá mil ar an mbia aige = He is fond of food
23.) Tá a spré i gclár a héadain = Her fortune is her face
24.) Tá cuma anróiteach air = He looks worse for wear
25.) Tá a chomharthaí lena chois = He looks the part
26.) As an léann a fáisceadh é = He is naturally clever
27.) Is é a athair bos cos é = He’s the image of his dad
28.) Tá sé imithe ar an bhfaraor = He’s gone to the dogs
29.) Níl aithne air nach leis féin an áit = He thinks he owns the place
30.) Tá sé ina chló féin arís = He’s back to normal

MALLACHTAÍ

Ní ar nós an Bhéarla, tá stíl áirithe ag baint le mallachtaí na Gaeilge.

1.) Loscadh agus dó ort = May you be burned and scalded
2.) Dáthadh ort = “curses on you” (Ar ndóigh tá focal eile sa Bhéarla)
3.) Gur fáil muice do thíos = May you live in a pigsty
4.) Go dtachta an t-im thú = May you choke on butter
5.) Titim gan éirí ort = May you fall and not rise
6.) Go n-ithe an cancar thú = May grumpiness eat you
7.) Gur drabhaire do nuachar = May your wife be an old hag
8.) Bascadh is brú ort = May you take a severe beating
9.) Racht scaoilte ort = May an overpowering spasm hit you
10.) Dallach is caochadh ort = May you go blind
11.) Bó-leaghadh ort = May your cow herd disappear
12.) Gríos gan ingne ort  = May you itch but not be able to scratch
13.) Oighear an tsagairt ort = May the wrath of the priest befall you
14.) Dearg stampaí chugat = May you only ever eat mashed potatoes
15.) Bean bhurdach chugat = May your wife be a vile gossiper
16.) Driongáin chaorach chugat  = May your sheep be in poor condition
17.) Go gcuire sé saill ort = That it may fatten you
18.) Bualadh an lín ort = That you be beaten like the flax
19.) Scrios maidine ort = May you be utterly destroyed
20.) Go n-ithe na breallóga léana thú = May the bats of death eat you
21.) Drochmhíniú na mná chugat = May your wife be beyond taming
22.) Lá breá ag do chairde ad' adhlacadh = May your friends have a great day burying you
23.) Cuir sin faoi d'fhiacail agus cogain é = Put that in your pipe and smoke it
24.) Má ithis, nár chacair = Having eaten may you not be able to pass it

Le Niall Ó hUiginn agus Colm Mac Eochagáin
thar ceann an Choiste Ghaelaigh (2005)

athleagan le Eoin P. Ó Murchú agus Cormac Breathnach (2013)
(C) AN COISTE GAELACH (2005) ATHLEAGAN LE LEASUITHE, EANÁIR 2013, Teagmháil: ancumannliteartha@gmail.com

Foinsí
500 Mallacht Agam Ort (Breandán 'ac Gearailt, BÁC 2001)
Díolaim d'Abairtí Dúchasacha (Maolmhaodhóg Ó Ruairc, ISBN 1857911601, An Gúm 1996)